Dünya üzerindeki yeniliklerin bir çoğunda yaşandığı gibi, kahve de dünyaya yayılma serüveninde sayısız dışlama ve yasakla karşılaştı.
Tarihte belirlenen ilk yasaklama; 1511 yılında Mekke’de Hayır Bey tarafından konulanı. Bu yasaklama, kayıtlara “El Ceziri Olayı” olarak geçmiştir. Kahve içmek için bir araya gelindiğinde yapılan sohbetler merkezi otoritenin kontrolünden çıkmıştı. Yasaklamadaki amaç, otoriteden bağımsız başlayan sosyalleşme sürecini engellemekti. Önce dindar çevreler insanları bir araya getirici ve camilerden uzaklaştırıcı etkilerinden korkarak kahveyi yasaklamaya çalıştılar.

 

 
Osmanlı’da ise Kanuni Sultan Süleyman döneminde Şeyhülislam Ebusuud Efendi kömür derecesinde kavrulan maddeleri içmenin haram olduğunu söyleyerek ilk yasağın konmasını sağladı, ikinci yasak, Sultan III. Murat döneminde geldi.
1587’de kahve yasağı kaldırıldı. Halid Efendi’nin “Galatah Meşhure” adlı eserindeki anlatımına göre, bu yasağın kaldırılması üzerine Şeyhülislam Bostanzade bir fetva verdi. Bu fetvada da kahvehanelerin tembelliği artırdığı ve insanları camilerden uzaklaştırdığı ileri dürülüyordu.

 

 
15. ve 16. Yüzyıllar’da; III. Selim, III. Murat ve I. Ahmet dönemlerinde kahveye yasak konulmuşsa da kısa sürmüştür.
Tarihte kahveye en büyük ceza ve yasaklamayı getiren Osmanlı devlet adamlarıydı. Amaç belliydi: Kahvehanelerde toplanılıp din ve devlet işlerinin tartışılmasını önlemek.

 

 
1633’te kahveyle birlikte tütüne de yasak geldi. Büyük yangınların kahvehanelerden çıktığı ileri sürülüyordu. Padişah bile tebdil i kıyafet sokaklara düşüyor, yasağa uymayanları bizzat yakalayarak cezalandırıyordu.
En son yasak, Sultan Murat’ın yerine padişah olan Sultan İbrahim zamanında (1639 1648) kondu. Kahveyi özgürlüğüne kavuşturan Sultan IV Mehmet oldu.

 

 
Papa da kahveye karşı çıktı…
Osmanlı’da bunlar olurken kahveye karşı tepkiler dünyanın diğer ülkelerinde de kendini gösterdi… Papa kahve aleyhinde fikir beyanında bulundu. 17. Yüzyıl’da Marsilya’ya giden kahveye fakülte doktorları “sağlığa zararlıdır” yaftası yapıştırdı. Durun, bitmedi. Prusya Kralı Büyük Frederik 1732 yılında ülkesinde kahveyi yasakladı.
Ancak yasaklar zamana karşı koyamadı ve kahve dünyaya yayıldıkça meşrulaştı.

 

fal bakma sundu…

 

fal bakma sundu…

Bir önceki yazımız olan DİŞİ KEÇİ’NİN KALBİ başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Leave a comment