Devler üzerine
Devlerden söz eden kaynaklar
Horbiger’in devleri
Devlerin izleri
Devlerle ilgili bilmediklerimiz
DEVLERİ KİM BİLMEZ, kim tanımaz! Kocaman boylan, korkunç güçleri, çoğunlukla kötü huylan, serüvenleriyle dünya mitolojisini, masal dünyasını, eski destanları doldurmalardır. Devleri bilmeyen, tanımayan, anlatmayan ırk yoktur denebilir; devlerden yararlanmayan, onları çarpıa, korkutucu bir unsur olarak kullanmayan masal, efsane, mitos olmadığı gibi.

Acaba devler neden böylesine yaygın bir unsur olup bütün sınırları aşmış, ilkel toplulukları, eski toplumlan, büyük uygarlıkları etkilemişlerdir? Acaba çok eski, âdeta unutulan çağlarda devler var mıydı? Acaba mitosların arkasında artık insanoğlunun belleğinden silinip yalnız efsanelere, masallara sığman bir gerçek mi yatıyor? Ya da, Jung’un tanımlamasıyla, devler düşlerimize giren atalardan kalma hatıralar, ilk örnekler, büyük görüntüler midir?
Devlerin varlığını destekleyen görüşlere geçmeden, devlerin izlerinden, fosillerden hatta son yıllarda görülen devlerden söz açmadan, masalları, efsaneleri, mitosları karıştırarak bu yaratıkları tanımaya çalışalım.
Türk mitolojisiyle ilgili bir kitapta şu bilgileri buluyoruz:

Türk mitolojisinde olduğu gibi, hemen bütün u1 usların mitolojilerinde görülen devler, görünüş bakımından çok defa insan uzuvlarından alınarak büyütülmüş, biçimlendirilmiş korkunç yaratıklardır.

Gövdeleri çok büyüktür. Olağanüstü üçlüdürler. Tanrılarla savaşır, kahramanlarla uğraşır, ama sonunda öldürülürler.
Bunlar bir dağı yerinden kaldırıp öbür dağın üstüne koyar, tanrılarla savaşmak üzere göklere doğru tırmanırlar.
Devlerin birden yüze kadar gözleri, ikiden çok elleri, ayaklan, başlan vardır.

Devler en çok doğuda Hint mitolojisinde. Batıda Kuzey Avrupa mitolojisinde görülür. Bunlann yanı sıra başka uluslarda, hatta perilerle, aşk hikâyeleriyle süslü Yunan mitolojisinde de epeyce yer alırlar.

Türklerde dev olaylannın en bilinenlerinden biri Sümer Mitolojisinde görülün Sümerler’in Asakhu, Enmeşamı ve Zu adında üç büyük devi vardır. Bunlardan Asakhu hastalıkları verir, karanlıklan temsil eder, bir tann ayarındadır. Enin eşarru ise bir dev ve ölüm tanrısıdır. Bu devler ünlü tann Enlil’i öldürmüşler ama, sonradan bu tann canlanmıştır. “Lııuma Elis” destanında bu üç devin adı var Kâinatın yaratılışı sıracında “Kingo” adında korkunç ve kudretli bir dev türemiştir.

Kumarbi efsanesinde geçen “Uuelluri” adındaki dev ise gökle yeri sırtında tutardı. Bu dev, Kumarbi’nin Diyorit taşından yapılmış oğlunu sağ omzu ü/erinde büyüttü, az zamanda sulann içinde uzanarak boyu göklere kadar ulaştı.
“Alatkak” adındaki dev de Kırgız efsanelerinde yer almaktadır.

İran efsanelerinde Hükümdar ve kahramanlarla savaşan korkunç devlerin maceraları, yakındoğu Türkleri arasında da yayılmıştır.

“Divi Sefil” yani “Ak Dev” ile “Erjenk” bunlannön planda gelenleridir. Ak Dev’Jn bulunduğu yerde büyü ve sihir yapmakla çok usla devler vardır. Bu dev Iran kahramanı Rüslem Uç savaşmış sonunda öldürülmüştür. Ak Dev boncuk gözlü, arslan tüylüdür. Eni ve boyu yeryüzünü kaplayacak kadar büyüktür.
Erjenk ise devlerin kumandanıdır. Rüslem bununla da savaşmış sonra öldürülmüştür.
Halk ağzında bir de “Dev Anası” dolaşın Bunun iki uzun, büyük memesi vardır. Biri sağ omuzunda, öbürü de sol omuzunun üzerinde asılıdır. Eğer yolda bir kimse rastlarsa da ona illifal etmez, memelerini emmezse dev anası onu yok eder. İltifat edene, onu alır, İyi davranır, konar.
Bir korkunç dev daha vardır ki ona da “Rüzgâr Devi” denir. Bu dev gözlere pek görünmez, görünse de ona silâh işlemez, rüzgârdan daha çabuk havalara uçar.

Cadılarla Ejderhalar nasıl tılsımlan bozulunca ölürlerse, devler de tılsımlan bozulursa ölürler.

Bir önceki yazımız olan Akrep burcu hobileri başlıklı makalemizde akrep burcu anlamı, akrep burcu astroloji ve akrep burcu bu hafta hakkında bilgiler verilmektedir.