İki şey bir üçüncüsü olmadan başanlı bir şekilde birleşemez; aralarında birbirlerini çeken bir bağ olması gerekir. Bütün bağlar içinde en iyi olanı kendini ve bağladığı tarafları tam anlamıyla bir birlik içine getirebilendir.

Şölen’de de birbirine âşık olan iki insan için benzer bir yorum yapmıştır. Böyle bir durumda artık sadece seven ve sevilen yok, bir de aralarındaki aşk vardır der. Martin Buber, buna, “aradaki”, ben’le sen’i bir arada bensen yapan bağlayıcı güç, der.

Özellikle aşk, ilişkisel holizm için çok uygun bir örnek, ama bu fikri daha anlaşılır kılacak başka benzetmeler de yapılabilir. Örneğin satranç oyununu düşünün. Onun “molekülleri, onun “beyin maddesi”, satranç tahtası ve otuz iki adet piyondur. Ancak satrancın kendisi bu oyulmuş tahta parçalanndan ibaret değildir. Oyun değişen kurallar ve ilişkiler desenidir. Bu ilişkiler, piyonlar ve onlan hareket ettiren oyuncular arasında, oyuncuların hesaplamaları ve psikolojileri arasındadır ve tüm bunlar da oyunun gerçek mekaniğine bir anlam verir.

Ya da tüm sanat ve anlam sorununun kaynaklandığı Van Gogh’un bir çift köylü ayakkabısı tablosunu düşünün. Tablonun altındaki tuval ve üzerine yayılmış boya lekeleri onun oluştuğu temel malzemedir, fakat ne her baktığımızda bizi yeniden hayrete düşüren sanat eseri, ne de Van Gogh’un amaç, niyet ve yaşam öyküsü bunlara indirgenebilir. Tablo kendi içinde bir şeydir, daha önce hiç açığa çıkmamış şeyi işleyen bir bütündür. Ve bu bütünü, ayakkabıları ve onlan giyen köylüyü onun emeğini ve bu emeğin verildiği toprağı, toprağın ve yeryüzünün bizim için temsil ettiği her şeyi bir araya getirerek (birbirine bağlayarak) yaratır.

Alman Filozof Martin Heidegger estetik üzerine yazdığı denemede tüm bu bütünlük, hakikat ve varlık m açığa çıkışı arasında bir ilinti kurar:

Van Gogh’un tablosunda hakikat tezahür eder. Bu bir şeyin doğru bir şekilde portre edilmesi demek değildir, daha ziyade ayakkabılann malzeme olarak varlığının ifşası, bir bütün olarak açığa vurulmasıdır.
Ve bu açığa vurulmanın özü Varlık’ın kendisine aittir.

Bir önceki yazımız olan Akrep Burcu Erkeği Kadını Özellikleri başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.