Zaman görecelidir, çünkü zamanı evrenin neresinden ölçtüğünüze bağlıdır. 2 milyon ışık yılı uzaklıkta bir yıldızı o yıldızın 2 milyon yıl önceki haliyle görürüz. Bunun nedeni ışığın bize 2 milyon yıl içinde ulaşabiliyor olmasıdır. Uzayın başka bir yerinde başka bir kişi, bu yıldızı başka bir zamanda görecekti. Uzaklıklar ve hızlarda (daha doğrusu boşluktaki hareket) görecelidir. Bisikletle giderken arkadaşınız yanınızdan hızla geçtiğinde, ne kadar yavaş gidiyorsanız, onun hareketi o kadar hızlı görünecektir.

Peki hızı evrendeki en hızlı şeye, yani bir ışık demetine göreceli olarak ölçebilirmisiniz? Bunu yapabilmeniz için hızınızı herşeyden bağımsız olarak biliyor olmalısınız. Einstein bunu yapamayacağınızı ispatlamıştır. Çünkü ışık her zaman aynı hızda hareket etmektedir. Nerede olduğunuzun veya ne hızda hareket ettiğinizin hiçbir önemi yoktur. Ve tabii ki bir ışık demetini yakalayamazsınız. Tüm bu nedenlerden ötürü Einstein her ölçümün göreceli kabul edilmesinden yanadır, yani size ışık bile yardım edemez.

Genç Kalmak
Ay’a giden astronomlar, Apollo 11 uzay aracında doğruluğu kesin bir saatin birkaç saniye geri kaldığını gördüler. Bu bir bozukluk sonucu değil, çok büyük bir ivmeyle hızlanan gemide zamanın yavaş geçmesi sonuççıkmıştır.
Yani astronotlar geri döndüklerinde, Dünya’da kalmış insanlardan bir kaç saniye daha gençlerdi.

Orta Uzaklıktaki Yıldızlar
Biraz daha uzak yıldızlarda az önce bahsettiğimiz kayma olayı ölçülemeyecek derecede küçük olur. İşte bu yüzden astronomlar başka tekniklere başvururlar. Eğer tüm yıldızlar aynı parlaklıkta olsaydı, ışığı daha az gelen bir yıldızın daha uzakta olduğu görüşüne varabilirdik. Fakat kötü haber şudur ki bazı yıldızlar pırıl pırıl parlarken bazıları da cılız bir ışık yayarlar. Yani bir yıldızın uzakta mı yoksa parlaklığının mı az olduğunu anlamak o kadar da kolay değildir. İyi haberse, bir yıldızın ne kadar parlak olduğunu rengine bakarak anlayabiliyor olmamızdır. Bu yıldız ne kadar beyazsa o kadar sıcak ve parlak, ne kadar kırmızıya dönükse o kadar soğuk ve zayıf ışıklı olduğu sonucuna varabiliriz. Eğer renginden ne kadar parlak olduğunu hesaplayabilirseniz, parlaklığını kullanarak ne kadar uzakta bulunduğunu ortaya çıkartabiliriz. Buna “anafaz eşleştirmesi” denir.

zaman kavramı,zamanın kullanımı,astrolojide zaman

Bir önceki yazımız olan Gökyüzü dönüyor mu? başlıklı makalemizde gökyüzü döner mi, gökyüzü neye benzer ve gökyüzünün yapısı hakkında bilgiler verilmektedir.